Je tuin moet niet altijd volledig "opgeruimd" zijn, voer de volgende acties uit om je tuin levendig te maken.

In een levendige tuin laat je bladeren liggen en creëer je wilde hoekjes.

Voor de winter eraan komt ruim je je tuin helemaal op, denkt iedereen. Maar dat hoeft eigenlijk niet. Voor de dieren is het beter dat je niets doet in je tuin en dat je afgevallen bladeren zoveel mogelijk  laat liggen. Dorre takken en afgevallen blaadjes zijn perfect voor insecten om zich in te verschuilen.
Op gazons en graslanden haal je de bladeren beter wel weg voor de winter. Anders verstik je het gras en de kruiden eronder. Verzamel de bladeren in een draadkorf die je eenvoudig kan maken door een draadomheining rond een paal te plooien. Volgend jaar word je beloond met onkruidzadenvrije ‘zwarte grond’ of compost die je in je bloemenborders kan gebruiken.

En creëer wilde hoekjes. Verwilderde hoekjes zijn een toevluchtsoord voor allerlei soorten planten en dieren. Laat de natuur haar gang gaan, en je zal zien dat het zal bruisen van leven.

Biodiversiteit

In afgevallen bladeren en in verwilderde hoekjes leeft een complexe en rijke wereld van schimmels, micro-organismen, insecten en andere levende wezens. Ze zorgen voor een omzetting van het dode materiaal in nieuwe substraten, en sluiten op die manier de biologische kringloop. De basis van de voedselketen ontstaat hier.

Klimaatrapport

Door afgevallen bladeren en ander dood organisch materiaal in je eigen tuin te houden of om te zetten in compost hou je de bodem gezond en weerstandig tegen droogte. En je spaart ook enkele ritten met tuinafval naar het containerpark uit.

 

In een draadkorf kan je de afgevallen bladeren kwijt.

Dit plekje in het grasland wordt maar 1 keer per jaar gemaaid, laat in de winter. Er groeien hoge ruigtekruiden zoals wederik, moerasspirea en valeriaan.

Disclaimer: De gemeente Bonheiden of de auteurs kunnen niet verantwoordelijk gesteld worden voor mogelijke nadelen die lezers door eventuele onvolkomenheden in deze publicatie zouden ondervinden.

 

Plant zoveel mogelijk nectarplanten, bij voorkeur streekeigen soorten bloemen.

Kies voor een palet van  jaarrond bloeiende planten die nectar en stuifmeel voorzien voor vlinders, hommels  en bijen. Plant of zaai zoveel bloemen als je maar kan. Bloemen in borders, bakken en potten. Geef de voorkeur aan inheemse soorten, die beter aangepast zijn aan ons klimaat en onze bodems; ze zijn meestal ook een betere voedselbron voor vlinders en bijen. Hoe groter de bloemenrijkdom, hoe meer insecten.  

Een plekje aan de rand van je tuin, waar enkele uren per dag de zon op schijnt is ideaal voor een bloemenborder. Hoe je die best aanlegt en nog veel meer vind je in de gratis Tuingids van Natuurpunt: https://www.natuurpunt.be/pagina/download-de-gratis-tuingids-0

Heb je maar een kleine oppervlakte ter beschikking, kies dan voor bloembakken. Die moet je dan wel regelmatig water geven.

Biodiversiteit

Nectarplanten zijn onmisbaar voor de vele vlinders, bijen, hommels en andere insecten die minstens een deel van hun leven afhankelijk zijn van de nectar en het stuifmeel. Ook rond deze tijd van het jaar, laat in september, krioelen nectarplanten zoals hemelsleutel, marjolein en bloeiende klimop van de bijen en van vlinders. 

Heel vroeg in het jaar zijn nectarplanten zoals sneeuwklokjes heel belangrijk als voedselbron voor onder andere vroeg ontwakende hommels.

Ook op heel kleine oppervlaktes kan je bloemen laten bloeien.

Disclaimer: De gemeente Bonheiden of de auteurs kunnen niet verantwoordelijk gesteld worden voor mogelijke nadelen die lezers door eventuele onvolkomenheden in deze publicatie zouden ondervinden.

Creëer een hooilandje. In een natuurlijke tuin kan je een stuk grasland laten uitgroeien en pas in de zomer of nog later maaien.

In onze gemeente zijn heel wat tuinen gelegen op droge, zandige gronden. Een ideale uitgangssituatie om een heischraal grasland te laten ontwikkelen. Het enige wat je hoeft te doen is het gras en de kruiden te laten groeien tot ze zaad hebben gevormd of gaan plat liggen. Dan haal je ze weg, met de maaimachine (niet mulchen) of met de zeis. Na enkele jaren van dat verschralend beheer zal je merken dat het gras trager groeit en lager blijft, en dat kruiden en bloemen de overhand nemen. Een later maaitijdstip en minder maaiwerk voor jou is het gevolg!

Maar ook op lager gelegen, nattere en rijkere percelen heeft verschralend beheren gunstige effecten op de soortenrijkdom en verlaagt de hoeveelheid biomassa die je moet afvoeren jaar na jaar. Zeker in beginsituaties moet je er wel vaker maaien dan op de drogere gronden.

De mooiste resultaten krijg je op zonnige plekken.

Biodiversiteit

Een hooilandje met bloemen en kruiden is uiteraard veel biodiverser dan een keurig gemaaid gazon. De bloemen en kruiden die van nature tevoorschijn komen bij verschralend beheer fungeren bovendien ook als onderdeel van de habitats van de inheemse diersoorten: vlinders, bijen, andere insecten, … vinden er voedsel, beschutting of een plek om er te verblijven.

Klimaatrapport

Door verschralend beheer vermijd je het gebruik van meststoffen en pesticiden die een keurig gazon zo groen maken. De hogere vegetatie behoedt de bodem beter tegen uitdroging.

Op droge en zonnige plaatsen kan in onze streek een uitbundige groei optreden van het gele schermhavikskruid.

Laat in het jaar, wanneer het grasland voor de tweede keer is gemaaid, steken de tere bloemen van herfsttijloos fel af tegen het groen van het grasland. 

Disclaimer: De gemeente Bonheiden of de auteurs kunnen niet verantwoordelijk gesteld worden voor mogelijke nadelen die lezers door eventuele onvolkomenheden in deze publicatie zouden ondervinden.

 

Je kan verschillende acties ondernemen om een tuin vol leven te creëren. Voorzien in voedsel, veiligheid en broedgelegenheid zijn de voornaamste.

Vogels zijn wellicht de meest zichtbare dieren in je tuin, ook in een  kleine tuin. Wil je (meer) vogels verwelkomen? Let dan op de volgende actiepunten:
- Zorg voor  natuurlijk voedsel (insecten en fruit) in je tuin
- Voorzie een voedertafel met seizoensgebonden aanbod
- Zorg voor proper drinkwater
- Plant struiken, bomen en hagen die als schuilplaats kunnen dienen
- Zorg voor materialen in je tuin waarmee vogels nesten kunnen bouwen
- Hang goede nestkasten op de juiste plaats.

Overtuigd? Meer info vind je in de gratis Tuingids van Natuurpunt: https://www.natuurpunt.be/pagina/download-de-gratis-tuingids-0

Maar ook vlinders, bijen en andere insecten kan je aantrekken in je tuin. En natuurlijk ook egels en eekhoorns. Bij gespecialiseerde webshops vind je een groot aanbod aan producten die je helpen dieren naar je tuin te lokken.

Biodiversiteit

Zelfs in onze groene gemeente hebben vele wilde diersoorten het moeilijk. Door tuinen diervriendelijk in te richten geef je hen levenskansen en bevorder je de biodiversiteit.

 

Aan een takkenvlechtwerk naast de compostbak hangen buizen en kastjes met tubes voor solitaire bijen. Onderaan tussen de stenen vinden padden en salamanders een vochtige en veilige schuilplaats.

De wildcamera betrapt een eekhoorn die noten komt eten uit een voederhuisje.

Disclaimer: De gemeente Bonheiden of de auteurs kunnen niet verantwoordelijk gesteld worden voor mogelijke nadelen die lezers door eventuele onvolkomenheden in deze publicatie zouden ondervinden.

Iedereen kent de egel, in elke tuin komt er wel eentje op bezoek. Op het menu van de egel staan vooral kevers, regenwormen, spinnen, slakken, duizendpoten en rupsen. Egels zijn cultuurvolgers en leven vaak in de nabijheid van bebouwing. Ze komen voor in kleinschalige landschappen met veel dekking en voedsel. Bosranden, houtkanten, struweel, boomgaarden en (natuurlijke) tuinen en parken vormen een optimaal leefgebied.

Egels leven solitair in een vast territorium, dat ze vaak delen met andere egels. Ze proberen elkaar te vermijden door op verschillende momenten en plaatsen naar eten te zoeken. Als je toch een groepje egels tegenkomt, is dat meestal een moeder met haar kleintjes, die tijdelijk samen leven. Op voederplaatsen in tuinen kunnen wel meerdere egels tegelijk afkomen.

Egel zit vast in draadomheining. Als je hem niet snel kan losmaken sterft hij een langzame en pijnlijke dood.

Als je egels een plaatsje gunt in je (natuurlijke) tuin maak dan passages naar aangrenzende percelen, zodat ze zich vlot kunnen verplaatsen. Maak ‘egelpoortjes’ in je omheining van minimum 15 x 15 cm. Maak hopen van takken, bladeren of boomstronken waaronder egels een nest kunnen maken. Je kan ook een egelkast kopen of in elkaar timmeren.

En laat je robotgrasmaaier geen egels maaien! Laat hem enkel overdag rijden, en koop bij voorkeur een toestel met een lage rand (<4,5 cm) met botssensor. Zo keert het toestel ook om bij aanrijding met kleine dieren zoals jonge egels.

Meer weten over egels? Surf naar https://www.natuurpunt.be/pagina/egel

Disclaimer: De gemeente Bonheiden of de auteurs kunnen niet verantwoordelijk gesteld worden voor mogelijke nadelen die lezers door eventuele onvolkomenheden in deze publicatie zouden ondervinden.

 

 

Kom je tijdens het maaien van je gazon kleine hoopjes zand tegen in het gras dan kan dit een teken zijn dat er een mierenkolonies in en vooral onder je gazon woont.

Mieren doen geen kwaad buitenshuis zoals in je gazon. Ze bestrijden is onnodig omdat ze afval en plantenresten opruimen. Ze zijn een onmisbare partner in elke natuurlijke tuin. In een gazon kan het vervelend zijn wanneer er kleine kinderen spelen of wanneer je zelf op het gras gaat zitten of liggen. Wil je ze echt weg grijp dan niet naar pesticiden maar maak gebruik van hun afkeer van de geuren en aroma’s van bepaalde planten. 

Een hoopje zand tussen een pol Ereprijs, die dank zij Maai Mei Niet tot groei en bloei is kunnen komen in het gazon. Op de achtergrond twee stengels van een Brede wespenorchis die ook geprofiteerd heeft van het uitblijven van het reguliere gazonbeheer.

Heb je mierennesten in je gazon dan krijg je er in onze contreien vaak een extra attractie bij: een prachtig groen met rood gekleurde Groene specht, die de mieren en vooral hun larven komt opeten. Met zijn stevige snavel en lange tong kan hij tot ver in het ondergrondse mierennest reiken om de voedzame insecten te vangen. Wanneer hij opschrikt hoor je zijn typische lachende alarmroep. Verwar hem niet met de even bont gekleurde en luidruchtige exotische Halsbandparkieten, die ook in onze streek in opmars zijn.

Bron: Waarnemingen.be, Stichting Observation International en lokale partners

 

Meer weten over mieren?

Surf naar https://www.natuurpunt.be/pagina/mieren

Surf naar https://www.velt.nu/vraag-antwoord/siertuinvragen/wat-doe-je-tegen-mieren-je-gazon

Disclaimer: De gemeente Bonheiden of de auteurs kunnen niet verantwoordelijk gesteld worden voor mogelijke nadelen die lezers door eventuele onvolkomenheden in deze publicatie zouden ondervinden.