Dood hout in de natuurlijke tuin
Dood hout is in de natuur een bron van leven. In het bosbeheer is het heel normaal dode bomen te laten staan en afgevallen takken te laten liggen. Ook in natuurlijke tuinen kan je de biodiversiteit een boost geven door dood hout een plaats te geven.
Dood hout wordt in de loop van de tijd afgebroken tot humus door bacteriën, schimmels, insecten en andere organismen. De meeste soorten zijn sterk gespecialiseerd in bepaalde verval- en decompositiefasen van hout. Dood hout is een unieke leefomgeving voor kevers, wilde bijen, nachtvlinders, mieren, diverse wespen en andere insecten. Vogels, muizen, egels, maar ook padden en salamanders vinden er nestgelegenheid, voedsel of een schuilplek.
Dood hout in de tuin kan heel klassieke vormen aannemen, zoals een takkenril of een geweven scherm van wilgentakken. Je kan ook een houtmijt maken van bundels takkenbossen. Tot een halve eeuw geleden vond je in de tuin van elke boerderij een houtmijt die diende om de bakoven te stoken.
Of je kan op een verloren plek een stapel stammetjes leggen in verschillende stadia van vertering. Een rechtop staande dode stam op een prominente plaats in de tuin is een echte eyecatcher. Je kan er eventueel een klimplant laten omheen groeien. In hogere staande stammen nestelen boomkruipers, boomklevers en mezen. Spechten komen er ook graag op bezoek.
Een rij uitgegraven boomstronken is misschien minder evident voor de kleinere tuin, maar draagt door de grotere structuurvariatie nog meer bij aan de biodiversiteit dan ander dood hout. Als je geluk hebt mag je in onze gemeente zelfs hagedissen of hazelwormen verwachten te zien verschijnen op zonnige dagen.
Een takkenril is een echte meerwaarde voor de tuin, als afscherming, maar ook als nestplaats voor vogels.
Biodiversiteit
Zo'n 600 soorten paddenstoelen en 1350 soorten kevers zijn betrokken bij het volledig opruimen van hout. Larven van kevers, vliegen, muggen en rupsen van nachtvlinders doen zich te goed aan het rottend hout. Deze larven en rupsen trekken parasitaire wespen aan die houtkeverlarven gebruiken om er een ei in te leggen. Ook vogels zoals spechten worden aangetrokken door de lekkernij. De gangetjes die de larven maken in het hout worden bewoond door bijen en wespen. Wanneer er grotere holen in de stam ontstaan, kunnen er zich ook vogels, eekhoorns, boommarters en vleermuizen in nestelen. Deze trekken op hun beurt insecten aan die specifiek afhankelijk zijn van vogel- en zoogdierennesten. En mossen en korstmossen gebruiken het dood hout ook als groeiplaats.
Een takkenhoop in een wild hoekje van de tuin biedt beschutting aan dieren zoals egels.
Klimaatrapport
Door dood hout rustig te laten vergaan in je tuin vermijd je de verwijdering van dat materiaal als afvalstof. Na vele jaren blijft er humus over, een prima bodemverbeteraar voor je plantenborders.
De koolstofdioxide die in het hout vastligt komt dan wel grotendeels vrij tijdens de afbraakprocessen, er blijft toch een zekere hoeveelheid (ongeveer 10% na 100 jaar) achter als organisch bodemmateriaal.
